راهکارهای بازکارایی بادگیرهای روستای عقدا

author

  • پوراحمدی, محبوبه
Abstract:

عقدا یکی از روستاهای کویری ایران است که در منطقه اقلیمی گرم و خشک ایران و در فاصله 26 کیلومتری از شهرستان اردکان یزد واقع شده است. از دیرباز معماران این دیار، از روش‌های مختلفی برای همسازی با این شرایط نامساعد بهره جسته‌اند که یکی از این ابداعات که به‌عنوان یکی از شاخصه‌های روستای عقدا در آمده است، بادگیرهای یک طرفه آن است. استفاده از بادگیرهای یک طرفه یکی از شاهکارهای مهندسی ایرانیان محسوب می‌شود که پاسخی مناسب برای تهویه بنا با وجود طوفان‌های حامل گرد و خاک فراوان بوده است، ولی با گذشت زمان قابلیت‌های این عنصر نیز کم کم رو به فراموشی سپرده شده و تنها به‌عنوان یک عنصر تزیینی به آن نگریسته می‌شود. بادگیرهای یکطرفه در عقدا در عین ایجاد سازگاری با شرایط اقلیمی سخت منطقه، شاخصه اصلی روستا به حساب آمده و نقش هویت بخشی به آن را بر عهده دارند. با وجود آنکه با گذشت زمان، شیوه‌های زندگی دستخوش تغییر شده‌اند و در شهرهایی همچون یزد مردم به تدریج از بافت سنتی به بخش جدید شهر مهاجرت نموده‌اند، با این حال بافت سنتی روستای عقدا همچنان پابرجاست و زندگی در آن جریان دارد، ولی نوع زندگی نسبت به گذشته متفاوت شده و مردم روستا از شیوه‌های مدرن برای زندگی راحت تر بهره جسته‌اند. بادگیر که جزو جدایی ناپذیر خانه‌های سنتی عقدا بوده است، به تدریج عملکرد خود را از دست داده و کاربری آن امروزه تنها به‌عنوان یک نماد است. استفاده آسان و هزینه ارزان از کولرهای آبی جایگزین استفاده از سرمایش طبیعی بادگیر شده است. در این پروژه سعی بر آن است که بادگیرهای روستای عقدا از لحاظ کالبدی و عملکردی مورد بررسی قرار گیرند و تلاشی در جهت معرفی ساختار این بادگیرهای منحصر به فرد و بازکارایی آن‌ها صورت پذیرد. مقاله در چهار بخش به بررسی موضوع مورد بحث می‌پردازد: معرفی ویژگی‌های معماری عقدا، ، معرفی بادگیر، بررسی و مقایسه کالبدی و عملکردی بادگیرهای یک طرفه روستای عقدا و چهارطرفه یزد و روش‌های بازکارایی این بادگیرها. به منظور بازکارایی بادگیرها، بعد از معرفی ساختار، عملکرد و ویژگی‌های اقلیمی، فرضیه‌هایی جهت بهبود عملکرد بادگیرهای یک طرفه ارائه خواهد شد. به منظور اثبات فرضیه های ارائه شده، نمونه‌هایی از بادگیرهای احیا شده معرفی شده است که بر اساس فرضیه‌های پیشنهادی مورد استفاده مجدد قرار گرفته‌اند و عملاً مصداقی برای کارایی مجدد بادگیرها می‌باشند. روش تحقیق بر اساس مطالعات میدانی، استفاده از شواهد موجود و منابع کتابخانه‌ای بوده است. همچنین با توجه به بازکارایی بخشی از بادگیر خانه رسولیان و یک بادگیر در شهریار از تجربیات مربوط به اصلاح آن‌ها نیز استفاده شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

راهکارهای بازکارایی انواع بادگیرهای یزد بر اساس رابطه فضایی با بخش تابستان‌نشین

چکیده یزد، یکی از شهرهای کویری است که در منطقه اقلیمی گرم و خشک ایران قرار گرفته و از دیرباز، معماران این دیار، از روش‌های مختلف برای همسازی با این شرایط نامساعد بهره جسته‌اند و یکی از این ابداعات، استفاده از بادگیر بود. با گذشت زمان، شیوه‌های زندگی نیز دستخوش تغییر شده‌اند و مردم به تدریج از بافت سنّتی به بخش جدید شهر مهاجرت نموده‌اند. افرادی که مجبور به ماندن هستند، محیط زندگی خود را بر اساس ش...

full text

راهکارهای بازکارایی انواع بادگیرهای یزد بر اساس رابطه فضایی با بخش تابستان نشین

چکیده یزد، یکی از شهرهای کویری است که در منطقه اقلیمی گرم و خشک ایران قرار گرفته و از دیرباز، معماران این دیار، از روش های مختلف برای همسازی با این شرایط نامساعد بهره جسته اند و یکی از این ابداعات، استفاده از بادگیر بود. با گذشت زمان، شیوه های زندگی نیز دستخوش تغییر شده اند و مردم به تدریج از بافت سنّتی به بخش جدید شهر مهاجرت نموده اند. افرادی که مجبور به ماندن هستند، محیط زندگی خود را بر اساس ش...

full text

طراحی مسکن روستای عقدا با توجه به نقش معماری امکان در کالبد مسکن

این چنین استباط می گردد که برای رفع مشکل مسکن روستایی به ‏عنوان نمونه کامل معماری امکان در طراحی مسکن ،باید به نقش امکان در ‏معماری روستایی توجه نمود. معماری امکان در تمامی مراتب خویش در ‏مسکن روستایی به منصه ظهور رسیده است ،مسکنی که هم محل معیشت ‏است و هم مامن خانواده،این همان اولین رویکرد به معماری امکان است ، در ‏مسکن روستایی توجه به چگونگی رابطه با محیط اطراف آنقدر به دقت مورد ‏توجه قرار گر...

گونه‌شناسی بادگیرهای بندر لافت بر‌اساس تزیینات نما

بادگیر جزیی از کالبد ساختمان­های مناطق گرم و مرطوب ایران به‌شمار می­رود که با هدایت جریان باد و بهره‌گیری از انرژی پاک طبیعت در تعدیل دما نقش مؤثری دارد. این عناصر در سیمای شهرهای قدیمی مناطق گرم پس از مناره‌های مساجد، نقطه اوج خط آسمان شهر قلمداد می‌شوند. از آن جا که در بسیاری از خانه­های بافت قدیم ‌شهر لافت تعمیر بادگیر صورت نمی­گیرد پس می‌توان‌ ‌تخریب این عنصر و حذف آن از سیمای شهر و کالبد خ...

full text

بهینه سازی عملکردی بادگیرهای سنتی با رویکرد بادگیرهای گونه چندفشاری

بادگیرها عناصری عملکردی در ساختمان های سنتی بوده اند که، انرژی پاک و کم هزینه مورد نیاز برای تهویه و سرمایش فضای داخلی را تأمین می-نمودند و به نمادی شاخص و هویت بخش در معماری سنتی تبدیل شده بودند. اما با تغییر شرایط زمانی، نیازهای جامعه انسانی تغییر کرد و این تغییر منجر به بالا رفتن سطح توقع آسایشی جامعه گردید. لذا با توجه به نارسائی های بادگیرهای سنتی؛ جامعه مدرن رو به سیستم های سرمایشی مکانیک...

راهکارهای توسعه گردشگری روستایی با استفاده از مدل SWOT (مورد مطالعه روستای لاسجرد شهرستان سمنان)

امروزه گردشگری روستایی به یکی از مهم­ترین بخش­های اقتصادی در بسیاری از کشورهای جهان تبدیل شده است و دولت­ها سیاست­های مختلفی را به منظور توسعه­ی گردشگری روستایی در مقیاس­های گوناگون، از سطوح محلی تا سطح ملی به­کار گرفته­اند. در دهه­های گذشته به ویژه از دهه­ی 1990، به دلیل رکود بخش کشاورزی و مشکلات فراروی جوامع روستایی، همواره متخصصان و برنامه­ریزان بر اهمیت توسعه­ی گردشگری روستایی تأکید کرده­ان...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 31  issue 140

pages  29- 38

publication date 2013-04

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Keywords

No Keywords

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023